Dit is SCOBY. Met deze kwal of zwamachtige plak Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast kun je kombucha maken. Kombucha is een fris sprankelend drankje en zit vol antioxidanten en gezonde bacteriën. Het wordt gemaakt van gefermenteerde thee (of fruitsap) en suiker en werd een paar 1000 jaar geleden al gedronken in het verre Oosten. Tegenwoordig kun je kombucha ook gewoon kopen in hippe bars en bijvoorbeeld bij de Holland and Barret winkels.
Nu had ik dus nog nooit kombucha gemaakt. Dit stond al een tijd op mijn wensen lijstje. Ik ben dus helemaal over de moon met mijn nieuwe huisdier. (Al ruikt hij wel erg zuur, maar dat hoort schijnbaar).
In SCOBY wonen dus triljoenen bacteriën en gisten die gezamenlijk keihard hebben gewerkt om deze kwalachtige plak te maken en als huis te kunnen gebruiken. Je bewaard hem je in startersvloeistof. Als je een SCOBY aanschaft is het vrij gebruikelijk om daar wat van mee te krijgen. Dit is vrijwel altijd gefermenteerde thee dat erg zuur is geworden omdat Scoby alle suikers heeft omgezet in azijn.
Inmiddels is gebleken dat ik SCOBY ten onrechte een mannelijke aanduiding heb gegeven. 😉 SCOBY heeft nl. na een paar dagen al een kleine SCOBY aangemaakt. En dit proces blijft zich herhalen. SCOBY heeft binnen 2 weken zelfs 3 dunne baby SCOBY’s gemaakt. Moeder en baby SCOBY’s maken het goed en wonen inmiddels samen in een SCOBY hotel. Oftewel in een afgesloten luchtdoorlatende weckpot. 😉
Naast met lichte verbazing dit proces te hebben gevolgd, heb ik er natuurlijk ook kombucha van gemaakt. Mijn kombucha heeft in 2 rondes gefermenteerd. In ronde 2 wordt de fles luchtdicht gesloten zodat koolzuurgas niet kan ontsnappen en er bubbels in de kombucha ontstaan. Je kunt eindeloos variëren met soorten thee of sap en in de 2e fermentatieronde met verschillende soorten kruiden en sap. Om het nog meer een Aziatisch tintje te geven heb ik 1 zakje jasmijn thee , 1 zakje mangosteen thee, losse palmsuiker en mangosteen sap gebruikt. Dit is allemaal verkrijgbaar bij de winkels van Amazing Oriental. Hoe ik uiteindelijk mijn eerste Kombucha heb gemaakt, kun je hieronder lezen!
Benodigdheden:
Goed afsluitbare pot met brede opening
Kaasdoek, linnen zakdoek, hydrofiele doek of stuk keukenrol
Elastiek
Grote plastic of glazen kom (hittebestendig, geen aluminium)
Plastic trechter (want SCOBY kan niet goed tegen metaal)
Beugelfles
Ingrediënten:
1 Scoby
1,5 liter gekookt water
100 gram Ongeraffineerde suiker, ik heb losse palmsuiker gebruikt
Biologische theezakjes
Starters sap oftewel wat sap waar je SCOBY in bewaard
Hoe maak je het?
1. Kook 1,5 water, doe dit in een hittebestendige plastic of glazen kom en trek met 2 theezakjes naar keuze thee.
2. Voeg 100 gram palmsuiker toe en laat oplossen en afkoelen tot kamertemperatuur.
3. Giet m.b.v. een plastic trechter in een glazen pot. Doe hier 1 dun plakje SCOBY bij. (Je kunt van een dikke SCOBY verschillende lagen trekken) en giet ongeveer 10 % aan starters vloeistof bij. In de startersvloeistof zit nog meer azijn dan in SCOBY zelf. Dit zorgt ervoor dat de gisten het harde werk kunnen blijven doen, want die hebben zuurstof nodig om te vermenigvuldigen en de suiker om te zetten in alcohol. De bacteriën zetten de alcohol vervolgens weer om in azijn.
4. Dek de pot af met een linnen zakdoek, keukenrol of kaasdoek en een elastiek. Zo kunnen er geen vliegjes en stof doorheen, maar wel lucht.
5. Laat SCOBY en de startersvloeistof nu 7 dagen het zware werk doen.
6. Na 7 dagen is de eerste fermentatieronde klaar en kun je het drinken. Ik heb geproefd en verbaasde me over hoe lekker dit al was. Een fris zuur smaakje met zoete tint van mangosteen. Om hier een koolzuurhoudend drankje van te maken kun je het nog een 2e keer fermenteren. Hiervoor giet je een groot gedeelte van de vloeistof over in een beugelfles dit doe je via een plastic trechter met een servet erin om het zo helder mogelijk te krijgen. Giet ongeveer 2/3 van de fles vol en voeg hier sap een beetje sap naar keuze aan toe. Ik heb dus mangosteen sap gebruikt. Giet niet de hele fles vol en laat 5 cm vrij. Door de aanmaak van het koolzuur kan je fles nl ontploffen.
7. Laat dit nog 7 dagen fermenteren. Nu kan het koolzuurgas dat door het fermenteren wordt aangemaakt niet weg dus blijven de bubbels in je drankje zitten. Pop na 7 dagen open en geniet ervan!
Met het restant van de eerste fermentatie kun je dus weer nieuwe kombucha maken. Indien je de SCOBY’s even niet gebruikt kun je ze tot 3 maanden in de koelkast in een afgesloten pot met startersvloeistof bewaren. Je kunt de SCOBY’s ook in een afgesloten pot met startersvloeistof op een donkere warme plek bewaren. Zorg dan wel dat de vloeistof van de SCOBY’s om de paar weken blijft verversen door wat startersvloeistof te gebruiken voor kombucha of weg te gooien en wat nieuwe suiker thee aan je SCOBY hotel toe te voegen.
Mocht je dit zelf willen proberen, heb je dus wel een SCOBY nodig. Zorg dat je een veilige / geteste SCOBY koopt. Dit kan o.a. bij Ekoplaza, Startersculturen en Amazon.
Thuis in Aziatische keukens